Okrężny obieg dochodów to przepływ zasobów, dóbr i usług oraz płatności, między podmiotami rynku, które w największym uogólnieniu możemy podzielić na konsumentów, producentów, państwo i zagranicę.
W teorii ekonomii gospodarkę, w której występują tylko dwa podmioty nazywamy gospodarką dwusektorową. Dla uproszczenia omówię przepływ między dwiema grupami podmiotów:
• gospodarstwami domowymi, które pełnia funkcję dostawców czynników wytwórczych ( zaliczamy do nich kapitał, pracę, ziemię ), oraz konsumentów dóbr i usług, nabywanych od przedsiębiorstw,
• przedsiębiorstwami, które łączą czynniki wytwórcze oraz produkują dobra i usługi, których nabywcami są właśnie gospodarstwa domowe – konsumenci.
Między tymi dwiema grupami podmiotów zachodzą ciągłe związki. Kondycja przedsiębiorstw zależy od wielkości strumienia przepływu płatności ze strony gospodarstw domowych za nabyte dobra i usługi. Ale i odwrotnie – brak wpływów ze sprzedaży powoduje ograniczenia możliwości płatniczych przedsiębiorstw za nabywane przez nie czynniki wytwórcze. Kiedy przedsiębiorstwa tracą możliwość opłacenia świadczonej im pracy, wtedy ograniczają wielkość przepływów w kierunku gospodarstw domowych, co powoduje spadek konsumpcji, a w konsekwencji zmniejszenie własnej sprzedaży. Przerwanie ciągłości ruchu okrężnego burzy równowagę rynkową i zagraża sprawnemu funkcjonowaniu gospodarki.
System gospodarki rynkowej jest o wiele bardziej skomplikowany niż opisany model. Oprócz zależności zachodzących między producentami a konsumentami dochodzi również do wymiany między przedsiębiorstwami. Jeszcze bardziej skomplikuje się sytuacja, gdy do gospodarki włączymy trzeci sektor: państwo z jego agendami. Rząd z jednej strony pobiera podatki ,a z drugiej dokonuje zakupów państwowych na potrzeby społeczeństwa np. zaopatrzenie szpitali, czy też realizuje płatności transferowe, to znaczy przekazuje bezpośrednio do gospodarstw domowych strumienie pieniężne – renty, emerytury. Aby system wymiany działał sprawnie niezbędne są banki, które umożliwiają przepływy pieniężne, oraz firmy transportowe przemieszczające wymieniane dobra.
Przedstawione informacje dotyczą sytuacji, kiedy zakładamy swobodę działania uczestników rynku w zakresie wymiany dóbr i usług. Jednak państwo ma uprzywilejowaną pozycję i może kształtować proces obiegu ingerując weń poprzez wprowadzanie cen urzędowych (cen minimalnych i cen maksymalnych) lub skupu interwencyjnego.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz