Często mówi się, że czas to obok kapitału, pracy i ziemi, czwarty czynnik wytwórczy. Wpływ czasu na gospodarowanie przejawia się podczas zaspokajania potrzeb człowieka w kolejnych okresach jego życia. Swiadomość wpływu czasu na nasze potrzeby pozwala przewidywać i racjonalnie gospodarować obecnymi i przyszłymi dochodami.
Również w działalności przedsiębiorstw czas ma duże znaczenie. Każde zjawisko ekonomiczne wygląda inaczej w zależności od perspektywy czasowej. W ekonomii używa się pojęć: okres krótki i długi, a miarą okresu nie są miesiące ani lata, ale zdolność zareagowania przedsiębiorstwa na zmiany popytu i podaży zmianą wielkości produkcji i jej asortymentu.
W okresie krótkim przedsiębiorstwo ma ograniczoną możliwość reagowania na zmiany popytu. W wypadku spadku popytu może zmniejszyć zużycie niektórych środków wytwórczych, takich jak: surowce, materiały, energia, ale i tak musi ponosić koszty wynajmu pomieszczenia, zatrudnienia ludzi, ogrzewania, amortyzacji maszyn itp.. Mówiąc językiem ekonomicznym, w okresie krótkim przedsiębiorstwo może kształtować koszty zmienne, ale nie ma wpływu na zmianę kosztów stałych. Ograniczony zakres wyborów, czyli dostosowań krótkookresowych jest źródłem ograniczonej efektywności przedsiębiorstw. W razie spadku koniunktury lub sezonowego spadku popytu wyraźnie widać, że ograniczona swoboda kształtowania czynników wytwórczych powoduje wzrost kosztów i prowadzi często do kryzysu w przedsiębiorstwie.
Inaczej wygląda przystosowanie przedsiębiorstwa do zmian na rynku w okresie długim, w którym może nastąpić zmiana wszystkich czynników wytwórczych, czyli można sprzedać lub kupić ziemię, zwolnić lub zatrudnić ludzi, wymienić lub uzupełnić park maszynowy, wybudować nowe budynki. W okresie długim przedsiębiorstwo dostrzegając zmiany na swoim rynku, może wycofać się z produkcji, zwiększyć ją bądź zmienić asortyment lub technologię wytwarzania. Taką reakcję na przewidywane zmiany nazywamy wyborami lub dostosowaniem długookresowym.
Gdyby wszystkie środki produkcji można było dostosować w ten sposób przedsiębiorcy nigdy nie ponosiliby strat wynikających z ograniczonych możliwości wykorzystania środków wytwórczych lub niewykorzystania zwiększenia sprzedaży ( ich koszty produkcji byłyby minimalne). Producenci, którzy nie potrafiliby obniżyć kosztów, musieliby opuścić dany rynek. Podaż dostosowałaby się do malejącego popytu i cena dobra by się nie zmieniła. Im mniejsze możliwości dostosowania czynników wytwórczych, tym wyższe koszty produkcji przedsiębiorstw i tym szybszy spadek zysków.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz