Powered By Blogger

piątek, 28 października 2011

Zasady funkcjonowania giełdy papierów wartościowych

Ogólne zasady organizacji giełd według dwóch najczęściej stosowanych modeli, tj. modelu amerykańskiego i niemieckiego, oraz struktura władz giełdy i podstawy funkcjonowania giełd, dotyczące giełd towarowych, odnoszą się również do giełd papierów wartościowych. Różnica wynika jedynie z istoty przedmiotu obrotu.

Jedyną polską giełdą papierów wartościowych jest Warszawska Giełda Papierów Wartościowych, która służy głównie krajowemu obrotowi akcji prywatyzowanych przedsiębiorstw państwowych, innych spółek akcyjnych oraz obligacji państwowych i walorów niektórych funduszy powierniczych.

Z chwilą powstania giełdy ( kwiecień 1991r. ) dopuszczono na niej do obrotu akcje pięciu przedsiębiorstw sprywatyzowanych do końca 1990r.: Exbudu, Próchnika, Kabli, Tonsilu i Krosna. Następnie wprowadzano stopniowo akcje innych przedsiębiorstw.
Pod koniec maja 2005r. na giełdzie warszawskiej na rynku podstawowym notowano 226 spółek akcyjnych, w tym 6 zagranicznych, a na rynku równoległym 15 spółek. Ponadto wykazywano m. in.: notowania 15 Narodowych Funduszy Inwestycyjnych ( NFI ), 18 Funduszy Inwestycyjnych, 15 Funduszy Emerytalnych oraz wartości 81 obligacji.

Nadzór nad funkcjonowaniem giełdy i rynkami papierów wartościowych w Polsce sprawuje Komisja Papierów Wartościowych i Giełd, która jest centralnym organem administracji rządowej. Do jej głównych zadań należą:
• sprawowanie nadzoru nad funkcjonowaniem reguły uczciwego obrotu i konkurencji w zakresie publicznego obrotu papierami wartościowymi,
• inspirowanie, organizowanie i podejmowanie działań zapewniających sprawne funkcjonowanie rynku papierów wartościowych oraz ochronę inwestorów,
• współdziałanie z organami administracji rządowej, Narodowym Bankiem Polskim oraz instytucjami i uczestnikami publicznego obrotu papierami wartościowymi w zakresie kształtowania polityki gospodarczej państwa, zapewniającej rozwój rynku papierów wartościowych,
• upowszechnianie wiedzy o zasadach funkcjonowania rynku papierów wartościowych.

Komisja Papierów Wartościowych i Giełd wydaje również licencje maklerom, odbiera im uprawnienia w razie naruszenia etyki maklerskiej i działań niezgodnych z dobrymi obyczajami na giełdzie lub wręcz nieuczciwych.

Podstawowe znaczenie gospodarcze giełdy papierów wartościowych wynika z tego, że giełda jako instytucja obrotu papierami wartościowymi koncentruje popyt i podaż tych papierów. Umożliwia ona transformację ( zamianę ) pieniądza na kapitał w postaci papierów wartościowych i odwrotnie, oraz zamianę jednych papierów wartościowych na inne, bardziej korzystne z punktu widzenia ich nabywcy.

O tym, które papiery wartościowe są bardziej korzystne, decydują głównie trzy kryteria: ryzyko, dochodowość i płynność, czyli łatwość, z jaką można je odsprzedać, by uzyskać gotówkę. Te kryteria są podstawą stosowanej strategii giełdowej. Wiąże się to z bardzo istotną funkcją giełdy papierów wartościowych, jaką jest ocena kondycji gospodarczej firm, których papiery wartościowe są notowane na tej giełdzie.

Takie cechy charakteryzujące sytuację gospodarczą firmy jak: sprawność działania, wielkość zysku, perspektywy rozwojowe i inne, rzutują na poziom kursu papierów wartościowych emitowanych przez firmę. Z tego powodu dla przedsiębiorców giełda jest bardzo ważnym źródłem informacji gospodarczej.

Należy stwierdzić, że giełda jest czułym barometrem sytuacji gospodarczej firm kraju, a także w pewnym zakresie i świata. Giełdy wielokrotnie zwiastowały nadciąganie kryzysów gospodarczych. Wielki kryzys gospodarczy w 1929 roku został ujawniony krachem na giełdzie nowojorskiej.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz