Gospodarkę w rozumieniu makroekonomicznym można określić jako działalność gospodarczą prowadzoną w danym państwie, obejmującą wytwarzanie dóbr i usług, ich podział i konsumpcję.
Gospodarka rynkowa to system ekonomiczny charakteryzujący się prywatną własnością środków produkcji oraz zaangażowaniem tych środków w działalność gospodarczą zgodnie z interesem właściciela. Dąży on do maksymalizowania swoich dochodów, więc na jego decyzje wpływa przede wszystkim mechanizm rynkowy. Oznacza to, że podejmuje działalność w tych dziedzinach w których popyt jest niezaspokojony, a ceny pozwalają osiągać zysk. Cechą charakterystyczną gospodarki rynkowej jest występowanie konkurencji oraz ograniczenie interwencji państwa w działalność podmiotów gospodarczych.
Rola państwa w gospodarce rynkowej to przede wszystkim ochrona własności prywatnej i stanowienie systemu prawnego sprzyjającego rozwojowi przedsiębiorczości oraz służącego bezpieczeństwu obrotu gospodarczego.
Gospodarka rynkowa jest przeciwieństwem gospodarki centralnie kierowanej, w której decyzje co do procesów wytwarzania, wymiany i konsumpcji podejmowane są przez państwo (rząd), a środki produkcji są własnością publiczną.
Biorąc pod uwagę sposób funkcjonowania gospodarki rynkowej można przedstawić następujące jej cechy:
• środki produkcji stanowią własność prywatną,
• właściciele tych środków mają wolny wybór w podejmowaniu decyzji
dotyczących działalności gospodarczej i kierują się własnym interesem,
• na decyzje dotyczące angażowania i alokacji środków produkcji wpływa
mechanizm cen rynkowych ( dążenie do wykorzystywania czynników produkcji
w tych dziedzinach, które przynoszą największe zyski),
• na rynku występuje konkurencja, co sprzyja interesom konsumentów,
• interwencja państwa w gospodarkę jest ograniczona do minimum.
Jedną z cech gospodarki rynkowej jest duża różnorodność podmiotów gospodarczych, które można klasyfikować według różnych kryteriów. Podstawowy podział według kryterium prawnego pozwala wyodrębnić przedsiębiorstwa mające status osób fizycznych i osób prawnych. Kryterium własnościowe dzieli przedsiębiorstwa na: państwowe, spółdzielcze, komunalne (przekazane samorządom terytorialnym), prywatne i mieszane. Ze względu na formę organizacyjną można dokonać podziału przedsiębiorstw na: państwowe, spółdzielcze, spółki, przedsiębiorstwa indywidualnych osób fizycznych. Ze względu na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej można wyróżnić: przedsiębiorstwa przemysłowe, budowlane, rolnicze, handlowe, transportowe, gastronomiczne i inne. Biorąc pod uwagę wielkość podmiotów gospodarczych wyróżnia się: mikro -przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa małe średnie i duże. Kryteria zaliczania przedsiębiorstw do danej grupy są określone ustawowo i obejmują wielkość średniorocznego zatrudnienia, roczne obroty netto ze sprzedaży towarów i usług oraz sumę aktywów przedsiębiorstwa.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz