Prosty model obiegu dochodu i produktu

Funkcjonowanie całej gospodarki opiera się o trzy podstawowe grupy podmiotów, gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa (firmy) i rząd. Spotykają się one na trzech podstawowych rynkach: dóbr i usług konsumpcyjnych, rynku pracy i rynku finansowym. Powiązania między podmiotami gospodarującymi na poszczególnych rodzajach rynków można przeanalizować wykorzystując model obiegu okrężnego dochodów i produktów (dóbr i usług).
Model ekonomiczny stanowi uproszczone odwzorowanie rzeczywistości gospodarczej, zbudowane przy wielu założeniach. Uproszczenie to pozwala uchwycić i wyjaśnić pewne zależności między podmiotami i rynkami.
Model obiegu okrężnego dochodów i produktów przedstawia odbywający się na różnych rynkach przepływ czynników wytwórczych i towarów (dóbr i usług) między podmiotami gospodarującymi w zamian za płatności za nie.
Prosty model obiegu można omówić przy następujących założeniach:
• właścicielami czynników wytwórczych są gospodarstwa domowe,
• rząd nie ingeruje w gospodarkę,
• gospodarka jest gospodarką zamkniętą,, czyli nie ma powiązań z innymi poprzez eksport i import towarów.
W modelu tym gospodarstwa domowe spotykają się z firmami na dwóch rodzajach rynków: rynkach czynników wytwórczych i rynkach dóbr i usług konsumpcyjnych.
Firmy muszą zakupić pracę, ziemię i kapitał, aby wyprodukować dobra i usługi na sprzedaż. Na rynkach czynników wytwórczych (pracy, ziemi i kapitału rzeczowego) spotykają członków gospodarstw domowych, którzy są właścicielami tych czynników, a muszą uzyskiwać dochody, aby kupić dobra i usługi konsumpcyjne. Firmy dysponując ziemią, pracą i kapitałem rzeczowym, wytwarzają towary i przeznaczają je na sprzedaż na rynku dóbr i usług konsumpcyjnych. Za zakupione usługi czynników wytwórczych firmy płacą gospodarstwom domowym, które w ten sposób uzyskują dochody.
Należy podkreślić, że gospodarstwa domowe nie przeznaczają całych swoich dochodów na wydatki konsumpcyjne, ale część także na oszczędności. Oszczędności przekazywane są na rynek finansowy w formie depozytów bankowych lub na zakup akcji czy obligacji, a następnie dzięki jego instytucjom (bankom) stają się dostępne dla firm, pragnących uzyskać kredyty na cele inwestycyjne.